?! - triển lãm cá nhân thứ hai giới thiệu hai series tác phẩm mới của nghệ sĩ trẻ đang sinh sống và làm việc tại Huế - Nguyễn Đình Hoàng Việt

Lặng lẽ tạo dựng tên tuổi của mình trong vài năm trở lại đây, Việt được biết đến qua các bức chân dung động vật theo phong cách trompe l’oeil – nơi những chú chuột, những đàn cá đều mang một vẻ mãn nguyện, mê man, như thể đang chìm đắm trong một giấc mộng đẹp. Mặc dù được khắc hoạ một cách tươi vui, các tác phẩm này lại khiến ta chất vấn lại tầm nhìn của mình. Bởi, tất cả các sinh vật hoá ra đã chết; bởi, chuột đâu nằm ngửa khi ngủ; bởi, cá đâu thể thở khi không còn mang. Những sáng tác tiếp nối sê-ri động vật – hay phần đầu của ?! - giới thiệu một loạt nhân vật mới: những chú vịt, gà và cua. Vẫn mang phong cách tả thực không tì vết, bên cạnh những gia cầm và sinh vật biển lần này xuất thiện thêm những dấu chấm than hoạt hoạ và những ô thoại trống trơn, tuyền đen. Các con thú có vẻ đang cố giao tiếp với ta một điều gì đó, nhưng sau cùng lại không thể truyền tải thông điệp của mình. Giao tiếp sao được? Khi chúng đã chết và ta không là (có là?!) động vật.

Nửa còn lại của ?! trưng bày những thử nghiệm của Việt với chủ đề sáng tác mới – đồ vật thường nhật. Các món đồ ta thấy hằng ngày và thường không để tâm tới được 2D-hoá với phong cách cực thực đặc trưng của Việt. Những mảnh kính vỡ, một chiếc đinh cong, những mẩu giấy, vết nứt trên tường… giờ trở thành trọng tâm sáng tác. Tuy nhiên ở đây, những gì là hiển nhiên và tầm thường lại được làm cho trở nên mơ hồ và trừu tượng - không phải qua hình thức hay phong cách nghệ thuật, mà ở trong nội dung. Những đồ vật đáng ra phải phục vụ một chức năng cụ thể, giờ thành ra vô dụng: một chiếc đinh được vẽ ra thì đâu thể dùng để treo tranh; một vết nứt được vẽ ra thì đâu thể trám lại; một mảnh kính vỡ được vẽ ra thì đâu thể quét dọn đi.

Loạt sáng tác mới của Việt – với tính hài hước nhẹ nhàng; với khả năng khơi dậy trí tò mò, khiến ta khúc khích cười, hay ngừng lại để suy tư – mang tới một làn gió mới cho một trong những cuộc tranh luận lâu đời nhất và vẫn đang tiếp diễn trong lịch sử mỹ thuật. Chúng là lời gợi nhắc rằng, những câu hỏi về việc, liệu hội hoạ hiện thực có còn quan trọng, và liệu nó có thể đóng vai trò như một chất liệu nghệ thuật đương đại, vẫn chưa đi đến hồi kết.

Tương tự, hội hoạ cũng vẫn chưa chết, và có lẽ sẽ chẳng bao giờ chết.

Có lẽ… ?!

* Sự kiện thuộc chương trình nghệ thuật của Manzi với sự hỗ trợ của Quỹ CDEF, Đan Mạch